بررسی اثرات توسعه‌ی بازار حراج گل و گیاهان زینتی بر منافع عوامل بازاریابی در ایران: مطالعه‌ی موردی بازار گل رز شاخه‌بریده در اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز

2 استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز

چکیده

هر چند که ایران در تولید گل و گیاهان زینتی مزیت‌های فراوانی دارد، ولی چالش‌ها و نارسایی‌هایی مانند نوسان فصلی قیمت‌ها، نقص اطلاعات بازار، ناکارایی شبکه‌ی بازاریابی و سرانجام نبود تعادل عرضه و تقاضا و ضایعات زیاد، بر بازار سنتی این محصولات حاکم است. در این مطالعه به مقایسه‌ی این بازار با شرایط حضور بازار حراج گل پرداخته شده است. در این راستا، گل رز شاخه‌بریده و استان اصفهان به ترتیب به عنوان محصول و منطقه‌ی مطالعه انتخاب شد. نمونه‌ی مورد مطالعه در برگیرنده‌ی عوامل گوناگون بازاریابی شامل تولیدکننده، واسطه‌ها، عمده‌فروش و خرده‌فروش بود که اطلاعات آن‌ها در طول سال 1387 جمع‌آوری شد. هم‌چنین، اطلاعات مرتبط با بازار حراج گل به دلیل نبود این گونه بازارها برای گل و گیاه در داخل کشور، بر اساس تجارب جهانی به دست آمده از تشکیل این بازار و تطبیق این شرایط با وضعیت جاری بازار داخلی، شبیه‌سازی و در پایان،‌ قیمت‌های پیش‌نهادی گل رز در این بازار، براساس قواعد تیوری‌های بازی در بازارهای حراج هلندی برآورد شد. برای مقایسه‌ی دو بازار سنتی و حراج گل رز، از معیارهای اقتصادی و بازاریابی استفاده شد که مهم‌ترین آن‌ها حاشیه و کارایی بازاریابی بود. نتایج مطالعه نشان داد که با تبدیل بازار سنتی به بازار حراج گل، کل حاشیه‌ی سود عوامل بازاریابی به میزان معناداری افزایش خواهد یافت و معیارهای بازاریابی اصلاح می‌‌شود. پیش‌بینی می‌‌شود که اصلاح این معیارها با طراحی بازار حراج برای دیگر انواع گل و نقاط مختلف کشور، منافع بیش‌تری را به هم‌راه داشته باشد. در این خصوص، سرمایه‌گذاری در بازارهای حراج نه تنها برای گل رز شاخه‌بریده بلکه برای تمامی انواع گل‌ها توسط ارگان‌های دولتی و بخش خصوصی توصیه می‌شود. به این ترتیب، ایران خواهد توانست موقعیت تجاری خود را در بازار جهانی گل و گیاهان زینتی ارتقا دهد.

کلیدواژه‌ها