بررسی نقش رابطه ی انتقالی نرخ ارز در رفتار قیمت گذاری برای بازار صادرات میگو و خاویار ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، شهر تهران، کشور ایران

2 مدیر گروه گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

3 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

روند رو به رشد پرورش میگو و خاویار، در جهان، به واسطه‌ی تقاضای بالای آن و همچنین پتانسیل‌های بالقوه‌ی ایران در تامین این تقاضا، بسیار چشمگیر است. باتوجه به این رویکرد، در مطالعه حاضر، به تجزیه و تحلیل رفتار قیمت‌گذاری برای بازار (PTM) صادرکنندگان میگو و خاویار ایران در بازار جهانی تحت سه مدل نرخ ارز اسمی، نرخ ارز واقعی و میانگین وزنی نرخ ارز پرداخته شد. در این راستا از داده‌های سالانه 1372 تا 1394 سازمان گمرک ایران، بانک جهانی و بانک مرکزی استفاده گردید. تجزیه و تحلیل اقتصاد سنجی با استفاده از مدل تصحیح خطای استاندارد (PCSE) نشان داد که رفتار قیمت گذاری برای بازار (PTM) تحت تاثیر اثرات نرخ ارز (رابطه انتقالی نرخ ارز) یا اثرات کشور خاص و یا هر دو است. رفتار PTM برای خاویار تحت مدل میانگین وزنی نرخ ارز و برای میگو تحت مدل نرخ ارز واقعی بهتر پیش بینی شد. تجزیه و تحلیل اثرات نامتقارن نرخ ارز نیز نشان داد که این اثرات، متقارن است و منفی بودن علامت ضرایب، نشان دهنده‌ی بیشتر بودن تاثیر کاهش ارزش ریال، از افزایش آن، در انتقال نوسانات نرخ ارز به بازارهای مقصد است. بنابراین پیشنهاد می‌شود صادرکنندگان ایرانی به شناسایی کشش‌های مختلف بازار، برای تعیین درجه‌ی انحصار بپردازند و در صورت نیاز به کاهش رابطه‌ی انتقالی نرخ ارز، در راستای افزایش قدرت انحصار اقدام کنند. در کشورهایی که بازار محصول رقابتی و باکشش است با شناسایی رفتار سایر رقبا و کاهش قیمت صادرات به رقابت با سایر کشورهای صادرکننده‌ی میگو و خاویار پرداخته شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آمارنامه دریایی ایران. (1395) <www.imarine.ir>.
امامی، ک. آل علی، س. (1390) رابطه انتقالی تغییرات نرخ ارز و شاخص قیمت صادرات ایران: 1385:4-1369:1، مجله علوم اقتصادی. جلد 14، (5): 8-34.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (1395) <www.cbi.ir>.
زارع مهرجردی، م. توحیدی، الف. (1392) رابطه انتقالی نرخ ارز در بازارهای صادراتی پسته ایران: رویکرد داده­های تابلویی، مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی. جلد 18، (5): 165-185.
سازمان شیلات ایران. (1395) <www.shilat.com>.
سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران. (1395) <www.irica.gov.ir>.
کازرونی، ع. اصغرپور، ح. و فرضی، ن. (1395) انتقال اثر نرخ ارز بر قیمت داخلی بازار خودرو ایران با تاکید بر تاثیر سهم واردات از بازار داخلی، مجله تحقیقات اقتصادی. جلد 1، (51): 205-228.
گل خندان، الف. (1394) جهانی شدن و اندازه دولت: آزمون فرضیه رودریک، مجله سیاست­های راهبردی و کلان. جلد 3، (10): 39-62.
موسوی خالدی، الف. مرتضوی، الف. و خلیلیان، ص. (1395) بررسی آثار نوسانات نرخ ارز بر صادرات صنایع غذایی ایران. پایاننامهکارشناسیارشداقتصاد کشاورزی.دانشکدهکشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
Byrne, J.P., Chavali, A.S., Kontonikas, A. (2010) Exchange rate pass through to import prices: Panel evidence from emerging market economies. Business School - Economics, University of Glasgow. 19: 1–31.
Byrne, J.P., Kortava, E., MacDonald, R. (2013) A new approach to tests of pricing-to-market. J. Int. Money Finan. 32: 654–667.
Carew, R. (2000) Pricing to market behavior: Evidence from selected Canadian and U.S. agri food exports. J. Agric. Resour. Econ. 25: 578–595.
Falk,M., Falk, R. (2000) Pricing tomarket of German exporters: Evidence from panel data. Empirica. 27: 21–46.
Goldberg, L.S. (2004) Industry-specific exchange rates for the United States. Fed. Reserve Bank New York Econ. 10: 1–16.
Jin, H. J., Miljkovic, D. (2008) Competitive structure of US grain exporters in the world market: A dynamic panel approach. J. Int. Econ. Stud. 12: 33–63.
Knetter, M.M. (1989) Price discrimination by US and German exporters. Am. Econ. Rev. 79: 198–210.
Knetter,M.M. (1993) International comparisons of pricing-to-market behavior. Am. Econ. Rev. 83: 473–486.
Krugman, P. (1987) Pricing to market when the exchange rate changes. In: Arndt, S.W. & Richardson, J.D. (Eds), Real Financial Linkages among Open Economies. MIT Press,Cambridge. 49–70.
Mallick, S., Marques, H. (2012) Pricing to market with trade liberalization: The role of market heterogeneity and product differentiation in India’s exports. J. Int. Money Finan. 31: 310–336.
Miljkovic, D., Zhuang, R. (2011) The exchange rate pass-through into import prices: The case of Japanese meat imports. Appl. Econ. 43: 3745–3754.
Miljkovic, D., Brester, G. W., Marsh, J.M. (2003) Exchange rate pass-through, price discrimination, and US meat export prices. Appl. Econ. 35: 641–650.
Pall, Z., Perekhozhuk, O., Teuber, R., Glauben, T. (2013) Are Russian wheat exporters able to price discriminate? Empirical evidence from the last decade. J. Agric. Econ. 64: 177–196.
Pesaran, M. H. (2004) General diagnostic tests for cross section dependence in panels. CES ifo Working Paper Series No. 1229; IZA Discussion Paper No.1240.
Pesaran, M.H. (2007) A simple panel unit root test in the presence of cross section dependence. J. Appl. Econ. 22: 265–312.
Silvente, F.R. (2005) Price discrimination and market power in export markets: The case of the ceramic tile industry. J. Appl. Econ. 8: 347–370.
The World bank. (2016) <www.worldbank.org>.
Varma, P., Issar, A. (2016) Pricing to market behaviour of India’s high value agri-food exporters: an empirical analysis of major destination markets. Agric. Econ. 47: 129-137.
Vergil, H. (2011) Does trade integration affect the asymmetric behavior of export prices? The case of manufacturing exports of Turkey. African J. Bus. Manage. 5: 9808–9813.
Wooldridge, J. (2002) Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data, MIT Press, Business & Economics,752 pages.