ORIGINAL_ARTICLE
بررسی آثار توزیعی سیاستهای حمایتی دولت از تولیدکنندگان گندم در استانهای ایران
در ایران، طی سالهای 90-1368 سیاستهای حمایتی گوناگونی به منظور حمایت از بخش کشاورزی توسط دولت اتخاذ شده است. که ارزیابی آنها کاربردهای سیاستگذاری مهمی دارد. پژوهش پیشرو با توجه به اهمیت راهبردی محصول گندم در سبد کالاهای مصرفی خانوار ایرانی و اهمیت آن از دیدگاه سیاستگذار و به منظور ارزیابی آثار توزیعی سیاستهای حمایتی دولت از تولیدکنندگان گندم در استانهای ایران طی برنامههای توسعه انجام شد. برای این منظور از معیارهای برآورد حمایتهای بودجهای، حمایت از قیمت بازاری و حمایت کل از تولیدکنندگان گندم در هر یک از استانهای ایران برای تعیین میزان منافعی که در پی اجرای سیاستهای حمایتی دولت از تولیدکنندگان گندم عاید بخش تولید این محصول دراستانهای ایران طی سالهای 90-1368 شده، استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان دادکه میانگین اثر مستقیم و اثرکل حمایت کل از تولیدکنندگان گندم در برنامههای اول و دوم توسعه در تمام استانهای کشور منفی بوده، و سهم حمایتهای قیمتی در حمایت کل از تولیدکنندگان گندم بیشتر از حمایت های بودجهای بوده است. بیشترین میزان حمایت از گندمکاران(اثر مستقیم) در برنامههای سوم و چهارم در استان جنوبکرمان(منطه جیرفت) با میانگینهای710 ، 1000میلیون ریال در هر هزار تن تولید و در برنامه پنجم در استان ایلام با میانگین1774 میلیون ریال در هر هزارتن می باشد. همچنین بیشترین میانگین حمایت از تولیدکنندگان، اثرکل در برنامه سوم در استان بوشهر با میزان 635، در برنامه چهارم در استان گیلان با میزان 725 و در برنامه پنجم در استان ایلام با میزان 1860میلیون ریال در هر هزار تن تولید گندم می باشد. پیشنهاد میشود میزان حمایتها با استفاده از میزان بهرهوری نهادههای یارانهای در تولید گندم در هر استان هدفمند گردد.
https://www.iranianjae.ir/article_12640_07a48e310df813400156a490cb4d1f26.pdf
2015-06-01
1
18
آثار توزیعی
سیاستهای حمایتی
تولیدکنندگان گندم
استانهای ایران
سیدصفدر
حسینی
hosseini_safdar@yahoo.com
1
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
AUTHOR
نرگس
شاه نباتی
nargesshahnabati@yahoo.com
2
دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی اثرات تورم بر تولید و رشد بخشهای اقتصاد ایران با تاکید بر بخش کشاورزی
تورم یکی از متغیرهای مهم اقتصادی است و در خصوص نحوه تأثیرگذاری آن بر تولید و رشد اقتصادی، نظریه های مختلفی ارائه شده است. این تحقیق به بررسی اثرات تورم بر بخشهای مختلف اقتصاد کشور از طریق مدل VAR ساختاری و با استفاده از داده های سری زمانی دوره 88-1338 پرداخته است. نتایج نشان داد، تکانه ساختاری تورم تولید همه بخشهای اقتصادی را در کوتاه مدت تحت تاثیر قرار داده است، ولی میزان این تأثیرگذاری کم و در بخشهای مختلف غیر یکنواخت بوده است. در میان مدت، تاثیرگذاری تکانه تورمی بر تولید بخش ها شدیدا کاهش یافته و در بلند مدت از بین می رود. همچنین، نتایج بیانگر این بود که در بین بخشهای صنایع و معادن، خدمات و کشاورزی شوک تورمی کمترین سهم را در نوسانات تولید بخش کشاورزی دارد. بنابراین، تورم نمی تواند تولید و رشد بخشهای اقتصادی ایران بویژه بخش کشاورزی را در کوتاه مدت و بلندمدت به نحو مطلوب تحت تاثیر قرار دهد.
https://www.iranianjae.ir/article_12375_5be438cb40dba620c2bf90a21aa1a97c.pdf
2015-06-01
19
41
تورم
تکنیک بلانچارد و کوا
اثرات بلند مدت
بخشهای اقتصادی
ایران
اسماعیل
پیشبهار
pishbahar@yahoo.com
1
دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
LEAD_AUTHOR
محمد
قهرمانزاده
ghahremanzadeh@tabrizu.ac.ir
2
دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
AUTHOR
علی
فرهادی
alifarhadi52@yahoo.com
3
دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی توانمندی استانهای تولیدکننده دانههای روغنی و واحدهای استحصال روغن خام و تصفیه آن در زنجیره تامین روغننباتی ایران
در پژوهش حاضر به ارزیابی توانمندی مناطق تولید دانههای روغنی، واحدهای استحصال روغن خام از دانههای روغنی و تصفیه روغن خام خوراکی در سال 1390 پرداخته شد. لذا، با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها (DEA)، ابتدا انواع کارایی برای هر سطح از زنجیره تامین روغن نباتی محاسبه شد. سپس با به کارگیری روشهای مختلف مبتنی بر DEA، واحدهای کارا در هر سطح رتبهبندی و پس از مقایسه و تحلیل نتایج، بهترین روش رتبهبندی انتخاب شد. تحلیل نتایج بهدست آمده در روشهای مختلف نشان میدهد، روش اندرسون و پیترسون از اعتبار پایینتری نسبت به روش کارایی متقاطع برخوردار است. نتایج محاسبه کارایی فنی نشان داد، پتانسیل افزایش تولید در سطوح اول و دوم زنجیره تامین روغننباتی وجود دارد. همچنین در عدم کاراییهای اقتصادی، سهم کارایی تخصیصی در هر سطح بیشتر است. تقویت سودآوری در تمام سطوح زنجیره تامین و افزایش بهرهوری در بخش تولید دانههای روغنی به دلیل کاهش قیمت تمام شده میتواند سبب افزایش جذابیت تولید در داخل کشور و کاهش وابستگی به واردات شود.
https://www.iranianjae.ir/article_12196_2b84a4f31d8e092b04b59d5fef157053.pdf
2015-06-01
43
62
کارایی
روش تحلیل پوششی دادهها
رتبهبندی واحدهای کارا
زنجیره تامین روغننباتی
امیرحسین
چیذری
dr.chizari@gmail.com
1
گروه اقصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
مسعود
فهرستی ثانی
mfehresti@ardakan.ac.ir
2
دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران
AUTHOR
حبیب اله
سلامی
habib_salami@ymail.com
3
گروه اقصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران
AUTHOR
سید صفدر
حسینی
hosseini_safdar@yahoo.com
4
گروه اقصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی کارایی شعب بانک کشاورزی با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها و تعیین یک شاخص تلفیقی(مطالعه موردی استان مازندران)
بانکداری یکی از پیچیدهترین صنایع در جهان است و سهم بسزایی در اقتصاد هر کشوری دارد. لذا، علیرغم افزایش سرمایهگذاریهای خارجی در صنعت بانکداری، بهبود عملکرد شعب، جهت حفظ رقابت، امری ضروری است. در این تحقیق با استفاده از مدلهای تحلیل پوششی دادهها طی دو مرحله، عملکرد 25 شعبه اصلی بانک کشاورزی استان مازندران در سال 93 بر اساس سه رویکرد جذب منابع، تخصیص مصارف و سودآوری ارزیابی شده است. رویکرد جذب منابع نشان میهد که که چطور یک شعبه میتواند با استفاده از تجهیزات و پرسنل (به عنوان ورودی) به جمعآوری سپرده(به عنوان خروجی) بپردازد. رویکرد تخصیص مصارف نشان میدهد که چگونه یک شعبه میتواند سپردهههای جمعآوری شده و مطالبات وصولی از مشتری(به عنوان ورودی) را جهت اعطای تسهیلات(به عنوان خروجی) بهکار گیرد. رویکرد سودآوری برای اندازهگیری سوددهی شعب بر اساس هزینهها به عنوان ورودی و درآمدها به عنوان خروجی بهکار میرود. جهت تعیین شاخصها متناسب با هر رویکرد، ضمن مطالعه تحقیقات کاربردی در این زمینه، بر اساس نظرات کارشناسان و مدیران بانک اقدام، و به شناسایی شاخصها پرداخته شد. در مرحلهی اول پس از تعیین کارایی نسبی هر شعبه از رویکردهای مذکور، شعب ناکارآ و واحد الگوی هر شعبهی ناکارآ، تحت رویکرد مورد بررسی، معرفی شدهاند. سپس در مرحله دوم، بر اساس تلفیق کاراییهای به دست آمده از سه رویکرد مذکور یک شاخص عددی برای هر شعبه جهت رتبهبندی کلی به دست آمده است. بر اساس نتایج به دست آمده ، شعبهی ساری رتبهی اول و شعبهی چالوس رتبهی آخر را به لحاظ کارآیی کسب کردهاند.
https://www.iranianjae.ir/article_12605_1cbb9d0a0930a26588a8f60095e32341.pdf
2015-06-01
63
76
ارزیابی عملکرد
کارایی
تحلیل پوششی دادهها
بانک کشاورزی
جعفر
عزیزی
jafar574@yahoo.com
1
استادیار، گروه مدیریت کشاورزی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پتانسیل کاهش قیمت محصولات گندم و ذرت با بهره گیری از اقتصاد مقیاس: مطالعه موردی استان فارس
اغلب سیاستگزاران و برنامهریزان بخش کشاورزی بر این باورند که کوچکی اندازه زمین موجب ناکارامدی این واحدها می شود و هزینه تولید در این واحد ها را بالا می برد. در واقع این باور وجود دارد که تکنولوژی تولید محصولات کشاورزی دارای خصوصیت بازده افزایشی به مقیاس می باشد که ز آن می توان برای کاهش قیمت تمام شده استفاده نمود. آزمون فرضیه وجود اقتصاد مقیاس در دو محصول عمده زراعی استان فارس شامل گندم و ذرت دانهای هدف اصلی تحقیق حاضر است. برای این منظور از رهیافت تئوری دوگان و با استفاده از تابع هزینه وجود این خصوصیت ساختاری درتکنولوژی تولید این دو محصول بر اساس اطلاعات سال زراعی89-1388 به تفکیک برای سه گروه مزارع سنتی، تجاری و ترکیبی بررسی شدهاست. علاوه براین، برای اطمینان از صحت انتخاب الگوی هزینه، سه فرم تابعی لئونتیف تعمیم یافته، درجه دوم و ترانسلوگ مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که فرم تابعی ترانسلوک مناسبترین فرم برای بیان تکنولوژی تولید محصولات منتخب است.کشش مقیاس محاسبه شده بر اساس پارامترهای این تابع بیانگر وجود اقتصاد مقیاس در تولید محصولات گندم و ذرت دانهای در هر سه گروه از مزارع یاد شده می باشد. براین اساس، امکان کاهش قیمت این محصولات با افزایش اندازه مزرعه متصور است. به علاوه، با توجه به بزرگتر بودن مقدار پارامتر اقتصاد مقیاس در تولید گندم نسبت به مقدار این پارامتر در تولید ذرت، پتانسیل بهره گیری از اقتصاد مقیاس در جهت کاهش قیمت تمام شده در مزارع گندم بیشتر از مزارع ذرت می باشد.
https://www.iranianjae.ir/article_12340_06abdccb7f88e60d33d64d54ba07bf87.pdf
2015-06-01
77
94
قیمت
اقتصاد مقیاس
گندم
ذرت
استان فارس
حبیب الله
سلامی
habib_salami@ymail.com
1
عضو هئیت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران.
LEAD_AUTHOR
زینب
سرایی شاد
zeinabsaraei@yahoo.com
2
محقق
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی آثار بالقوهی تغییرات اقلیم بر عملکرد و ارزش افزودهی بخش کشاورزی در دشت همدان-بهار
طی دهههای اخیر افزایش گازهای گلخانهای و بالاخص دیاکسید کربن، به عنوان پدیدهای نامطلوب، گرم شدن کرهی زمین را در پی داشتهاست. افزایش دما موجب کاهش بارندگی و تغییر عملکرد محصولات کشاورزی میگردد. از سوی دیگر افزایش CO2 از طریق تسهیل فرآیند فتوسنتز، میتواند موجب بهبود عملکرد محصولات کشاورزی شود. بنابراین ارزیابی تأثیر نهایی افزایش این گاز در محیط تولید محصولات کشاورزی همواره موضوعی بحث برانگیز میان محققین بخش کشاورزی بودهاست. با این توضیح، در مطالعهی حاضر آثار تغییرات دما، بارش و سطح انتشار CO2، بر الگوی کشت دشت همدان- بهار بررسی شد. بدین منظور ابتدا با استفاده از مدلهای رگرسیون واکنش- عملکرد و با بهکارگیری روش ماکزیمم آنتروپی تعمیمیافته، حساسیت عملکرد محصولات زراعی این دشت نسبت به انتشار CO2، دما و بارش برآورد گردید. سپس با استفاده از مدل LARS-WG، تغییرات اقلیم منطقه و با استفاده از مدلهای رگرسیونی، سطح انتشار CO2 در سالهای 2020، 2030 و 2040 پیشبینی شد. در پایان با بهکارگیری رهیافت برنامهریزی ریاضی و تدوین مدل PMP، شرایط الگوی کشت منطقه شبیهسازی شد و آثار تغییر سطح انتشار CO2، دما و بارش بر الگوی کشت، در سالهای مذکور مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزایش سطح انتشار CO2 و تغییرات اقلیمی ناشی از آن دارای آثار منفی بر الگوی کشت است و در بدبینانهترین پیشبینی، کاهش ارزش افزودهی کشاورزی منطقه به میزان 53 میلیارد ریال را تا سال 2040 در پی خواهد داشت. با این حال، اتخاذ راهبرد تطبیقی بهبود بهرهوری محصولات زراعی دشت به میزان 0.63 درصد، زیان مذکور را جبران خواهد نمود.
https://www.iranianjae.ir/article_12564_e9bc5c2e79f5184a7679eafff1d49b18.pdf
2015-06-01
95
115
دیاکسید کربن
تغییرات اقلیم
ارزش افزوده
دشت همدان-بهار
شیوا
سلطانی
shiva.soltani@modares.ac.ir
1
دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
سید حبیبالله
موسوی
shiva.soltani@ymail.com
2
دانشگاه تربیت مدرس
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
گزینش الگوی بهینه زراعی پایدار با تاکید بر محدودیت منابع آبی (مطالعه موردی: شهرستان کوزران در استان کرمانشاه)
یکی از مهم ترین اهداف مدیران و برنامه ریزان زراعی بهینهسازی کاربرد منابع و نهادهها و طراحی الگوی کشت مناسب میباشد. هدف از این مطالعه تعیین الگوی بهینه زراعی شهرستان کوزران در استان کرمانشاه با استفاده از مدلهای برنامهریزی خطی متعارف، آرمانی قطعی و آرمانی فازی در جهت رسیدن به اهداف پنج گانه شامل حداکثر کردن بازده برنامهای، حداقل کردن هزینههای سرمایهگذاری نقدی، حداقل کردن مصرف آب، حداقل کردن مصرف کودهای شیمیایی و حداقل کردن مصرف سموم شیمیایی با تأکید بر محدودیت منابع آبی در بخش کشاورزی میباشد. همچنین بدین منظور با استفاده از دادههای هزینه تولید محصولات زراعی استان کرمانشاه در سال زراعی 92-1391، مدلی کلی برای شهرستان کوزران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که استفاده از مدل برنامهریزی آرمانی فازی نسبت به سایر مدلها نتایج بهتری ارائه میکند، زیرا میتوان بطور همزمان به تحقق اهداف پنج گانه دسترسی پیدا کرده و فازی کردن مدل انعطاف پذیری مدل را بالا برده است. بطوریکه در این الگو برای سال زراعی 93-1392 بازده برنامه ای به میزان 5 درصد نسبت به میزان فعلی افزایش و هزینههای سرمایهگذاری نقدی، مصرف آب، مصرف کودهای شیمیایی و مصرف سموم شیمیایی به ترتیب به میزان 12/27، 5/29، 12/92 و 5 درصد کاهش یافته است. همچنین اجرای الگوی زراعی پیشنهادی علاوه بر رسیدن به اهداف پنج گانه با کمترین تغییرات ممکن در الگوی فعلی کشت منطقه از هدر رفتن 5267160 مترمکعب آب در این منطقه جلوگیری مینماید.
https://www.iranianjae.ir/article_12537_6ed92930b5db9ec3854d2eca0ce319be.pdf
2015-06-01
117
134
منابع آب
الگوی بهینه
زراعت
برنامهریزی آرمانی فازی
کوزران
آرش
دوراندیش
sassan3000@yahoo.com
1
استادیار اقتصادکشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
ساسان
ترابی
sassan_torabi@yahoo.com
2
دانشجوی دکتری پردیس بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسه ترجیحات عمومی و تمایل به پرداخت گردشگران و ساکنان شهرستان ساری برای حفاظت از دریای خزر
دریای خزر نه تنها برای ساکنان منطقه، بلکه برای بسیاری از ایرانیان در سراسر کشور دارای اهمیت ویژهای است. این پژوهش به مقایسه میزان تمایل به پرداخت (WTP) ساکنان وگردشگران دریای خزر واقع در شهرستان ساری بهمنظور حفاظت از آن با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط (CVM) میپردازد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از 800 پرسشنامه بهدست آمد که400 مورد از آنها به روش نمونهگیری تصادفی از میان ساکنان شهرستان ساری گردآوری و مابقی میان گردشگران دریای خزر توزیع شد. نتایج این پژوهش نشان داد که تمایل به پرداخت افراد بهمنظور حفاظت از دریای خزر از نظر معنیداری برای ساکنان و گردشگران در دو متغیر سن و شاخص زیستمحیطی متفاوت هستند. همچنین نتایج گویای آن است که میانگین تمایل به پرداخت گردشگران و ساکنان شهرستان ساری برای حفاظت از دریای خزر به ترتیب 229870 و 195170 ریال و ارزش حفاظتی برای هر خانوار (6/2 نفری) 597700 و 507500 ریال در هر سال میباشد. با توجه به نتایج بهدست آمده و تمایل بیشترگردشگران در پرداخت پول نسبت به ساکنان شهرستان ساری میتوان به این نتیجه رسید که ساکنان انگیزه خود را برای حفاظت از دریای خزر از دست داده و مسئولان باید برای حفاظت از این دریا اقدام نمایند.
https://www.iranianjae.ir/article_12943_dcdacce4d1571e5493d140d5763c86fb.pdf
2015-06-01
135
152
ارزشگذاری مشروط
تمایل به پرداخت
دریای خزر
گردشگران
ساری
احمد
فتاحی اردکانی
1
استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه اردکان
LEAD_AUTHOR
الهام
فضلاللهی مله
2
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه اردکان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
Abstracts
https://www.iranianjae.ir/article_13156_6bca68a0d1ec74df4b3f2e8d826b8d1b.pdf
2015-06-01
1
11