ORIGINAL_ARTICLE
نسل جدید تعاونیهای کشاورزی : تجربیات جهانی و درسهایی برای ایران
گرایش به گسترش فعالیت تعاونیها در زمینه بازاریابی محصولات کشاورزی از یک سو و نیاز به بازنگری مبانی سنتی تعاونی در پاسخ به شرایط جدید از سوی دیگر سبب گردیده که تعاونیهای کشاورزی به ویژه در کشورهای پیشرفته دستخوش تحولاتی گردند. یکی ازاین نوآوریها ایجاد تعاونیهای بازارگرا با ویژگیهایی خاص میباشند که "تعاونیهای نسل جدید" نام گرفتهاند. در این مقاله نخست به مهمترین دیدگاههای منتقدین به مبانی سنتی تعاونی پرداخته و پس از آن برخی تجربیات و عملکرد تعاونیهای کشاورزی نسل جدید مورد بحث قرار گرفته و در پایان به آموزههایی که میتواند به سیاستگزاران برای انجام اصلاحاتی در ساختار موجود تعاونیهای کشاورزی در ایران کمک نماید پرداخته خواهد شد.
https://www.iranianjae.ir/article_9915_548ad0a24a8fbaa2946eb620abb1238e.pdf
2014-11-01
1
16
تعاونی کشاورزی
بازارگرایی
تولیدگرایی
نوآوری
ایران
بهاءالدین
نجفی
banajfi@gmail.com
1
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بازنگری کارآیی مصرف و بهرهوری آب کشاورزی با تأکید بر حقابههای زیستمحیطی
مطالعات انجام شده در زمینه کارآیی و بهرهوری مصرف آب کشاورزی بهطور عمده بر کارایی محلی (مقایس مزرعه یاپروژه) تمرکز داشته و پیوند بین کارآیی محلی، کارآیی حوضه و جهان نادیده گرفته شده است. علاوه بر این، مفهوم کلاسیک کارآیی آبیاری پتانسیل جریان برگشتی و بازیافت را نادیده میگیرد. بنابراین در وضعیت کمبود آب یافتههای تحقیقهایی که محدود به بهینهسازی مصرف آب در سطح پروژه یا مزرعه میباشند جهت ارائه توصیههای سیاستی در سطح حوضه مناسب نمباشند. زیرا کاهش نفوذ عمقی آب آبیاری و روانابها در نتیجه بهبود روشهای آبیاری در صورتی به افزایش کارآیی مصرف آب در حوضههای آبی منجر خواهد شد که امکان بازیافت و استفاده مجدد از آبهای برگشتی آبیاری وجود نداشته باشد. بنابراین در ارزیابی عملکرد سیستمهای آبیاری لازم است کل حوضه آبی به عنوان واحدهای اساسی مدیریت آب در نظر گرفته شود و تأثیر اقدامهای انجام شده در بالا دست حوضه به منظور بهبود کارآیی و بهرهوری آب بر پائین دست حوضه مورد توجه قرار گیرد. نظر به یکپارچگی و پیوستگی چرخه آب لازم است در بررسی مسئله کارآیی و کاربرد فناوریهای پیشرفته آبیاری تمام چرخه آب و نه بخشی از آن مورد توجه قرارگیرد. در این مقاله تلاش گردیده که فراتر از کارآیی کلاسیک، موضوع کارآیی مصرف آب کشاورزی و کاربرد فناوریهای آبیاری با در نظر گرفتن پیوند میان کارآیی محلی، حوضه و جهان از نقطه نظر اثرات زیستمحیطی مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا، ابتدا، مفاهیم اساسی کارآیی مصرف آب کشاورزی با در نظر گرفتن پیوند میان سه نوع کارآیی مذکور تشریح میگردد. سپس امکان صرفهجویی آب از طریق کاربرد فنآوریهای پیشرفته آبیاری مورد بررسی قرار میگیرد وضمن مطرح نمودن محدودیت ئیدولوژی و سایر محدودیتها نشان داده شده است که کاربرد فن آوریهای به اصطلاح آب اندوز" میتواند به گسستگی چرخه آب و کاهش حقابههای زیستمحیطی منجر شود. در پایان ضمن ارائه شواهدی از ایران و جهان برخی از محدودیتها و ملاحضههای مربوط به بهبود کارآیی و کاربرد فنآوریهای پیشرفته آبیاری ارائه گردیده است.
https://www.iranianjae.ir/article_9916_f87d65cb48b8aa4a8789357fdce2db66.pdf
2014-11-01
17
28
کارآیی مصرف آب
بهرهوری آب
مدیریت یکپارچه منابع آب
آب برگشتی
حقابه زیستمحیطی
غلامرضا
سلطانی
grsoltani@gmail.com
1
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز و آزاد اسلامی واحد مرودشت
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی اثر سیاستهای ارزی بر شاخصهای حمایت از زیربخشهای کشاورزی ایران
لازمۀ شکلگیری یک بخش توانمند کشاورزی، اجرای سیاستهای حمایتی مناسب است که بدون وجود تصویری از ساختار حمایتهای موجود امکانپذیر نیست. از این رو در این مقاله، شاخصهای برآورد حمایت از تولیدکنندگان(PSE) و مصرفکنندگان(CSE) و شاخص برآورد حمایت کل(TSE) از بخش کشاورزی و زیربخشهای آن با استفاده از نرخهای ارز حقیقی و تعادلی و اثر انحراف نرخ ارز بر آنها برای سالهای 90-1360 محاسبه و برای برنامۀ پنجم توسعه پیشبینی شد. براساس نتایج، مقدار حمایتها به فروض جایگزین نرخ ارز، سیاستهای قیمتی و بودجهای دولت حساس است و با توجه به تغییر مداوم سیاستها با نوسان زیادی روبهروست. به طوری که در دورۀ جنگ با بیشبرآورد ارزش ریال، تولیدکنندگان 4/14درصد حمایت شدند، درحالیکه در برنامۀ چهارم با کمبرآورد ارزش ریال 3/10-درصد مالیات پنهان پرداختند که علامت شاخص حمایت از مصرفکنندگان برعکس تولیدکنندگان بود. شاخص حمایت کل از زیربخشهای زراعت و دامپروری در همۀ دورهها مثبت و در زیربخش ارزآور باغبانی در بیشتر سالها منفی بود. پیشنهاد میشود، ترکیب سیاستهای ارزی و بخشی با افزایش رقابتپذیری جهانی، حمایتکنندۀ تولیدکنندگان و مصرفکنندگان بخش کشاورزی باشد.
https://www.iranianjae.ir/article_9917_b557ed770f58665cdfedd5790723f4bb.pdf
2014-11-01
29
43
شاخص برآورد حمایت از تولیدکننده
شاخص برآورد حمایت از مصرف کننده
شاخص برآورد حمایت کل
انحراف نرخ ارز
زیربخش های کشاورزی
سید صفدر
حسینی
hosseini_safdar@yahoo.com
1
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
AUTHOR
الهام
مهرپرور حسینی
mehrparvar@ut.ac.ir
2
کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تغییر کاربری اراضی کشاورزی و خسارتهای اقتصادی-زیستمحیطی
با رشد جمعیت و رشد اقتصاد در ایران تقاضای تغییر کاربری اراضی کشاورزی به منظور توسعه شهری و صنعتی افزایش یافته است. این مطالعه سعی در تعیین ارزش اقتصادی و زیست محیطی زمینهای کشاورزی تغییر کاربری یافته، دارد. ارزش خدمات اکوسیستمی هر هکتار شالیزار در استان مازندران در سال معادل 310 میلیون ریال برآورد شد در حالی که ارزش تولیدات بازاری این زمینها تنها در حدود 120 میلیون ریال میباشد. با مقایسه این ارقام توصیه میشود در تحلیلهای فایده هزینه پروژههای منطقهای خسارت ناشی از تخریب زمینهای کشاورزی در این منطقه معادل منفعت اجتماعی این زمینها در نظر گرفته شود.
https://www.iranianjae.ir/article_9918_46f39a85ac39c03103784b042939ab71.pdf
2014-11-01
45
54
تغییر کاربری
زیست محیطی
اقتصادی
ارزش غیر بازاری
مازندران
سعید
یزدانی
syazdani@ut.ac.ir
1
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
صدیقه
هاشمیبناب
hashemibonab@yahoo.com
2
استادیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه ارومیه
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تعیین مناطق همریسک عملکرد سیبزمینی از لحاظ ریسک سرمازدگی در ایران: کاربرد اقتصادسنجی فضایی
ماهیت برخی از ریسکهای اقلیمی مانند خشکسالی و سرمازدگی به نحوی است که در زمان وقوع آنها، مناطق وسیعی تحت تاثیر قرار میگیرند. شناخت گستره مکانی تاثیر اینگونه ریسکها برای پیشگیری و مقابله با آثار زیانبار آنها اهمیت زیادی دارد. از این رو، هدف مطالعه حاضر آزمون وجود وابستگی فضایی بین مناطق تولید سیبزمینی در کشور و تعیین مناطق همریسک از لحاظ ریسک سرمازدگی میباشد. برای دستیابی به این هدف، از الگوهای خودرگرسیون فضایی استفاده گردید. نتایج نشان داد در بین انواع کشت بهاره، تابستانه، پاییزه و زمستانه سیبزمینی در کشور، فقط در مورد مناطق کشت پاییزه (که حدود 72 درصد سطح زیرکشت سیب زمینی را به خود اختصاص میدهد)، ریسک عملکرد ماهیت سیستماتیک دارد. در مورد مناطق کشت پاییزه، شدت همبستگی فضایی بین مناطق هم ریسک تعیین شده بصورت همسایه متفاوت بوده و از 37/0 تا 72/0 در نوسان میباشد. در این ارتباط تغییرات بارندگی در طول سال در ایجاد این همبستگی نقش موثری دارند. بر اساس نتایج بهدست آمده و تقسیمبندیهای اقلیمی و همسایگیهای مشخص شده در این مطالعه، امکان تعیین پرتفوی بهینه بیمهای برای محصول سیبزمینی که ضامن کاهش ریسک مالی صندوق بیمه و ریسک عملکرد محصول باشد، وجود دارد.
https://www.iranianjae.ir/article_9919_d12fb917a6f3b4caf11dc12967ce353b.pdf
2014-11-01
55
67
سیبزمینی
سرمازدگی
ریسک سیستماتیک
الگوهای خودرگرسیون فضایی
ایران
مرتضی
تهامیپور
mortezatahamipour@gmail.com
1
استادیار اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی
AUTHOR
حبیباله
سلامی
habib_salami@ymail.com
2
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نگاهی متفاوت به فعالیتهای بخش کشاورزی: هزینههای زیستمحیطی بخش کشاورزی در ایران
هر چند فعالیتهای بخش کشاورزی دارای منافع اقتصادی از جمله افزایش تولید و درآمد ملی، ایجاد اشتغال و تامین غذای مورد نیاز جامعه است، اما محیطزیست و سلامت انسانها را به دلیل ایجاد پیامدهای جانبی منفی تحت تاثیر قرار میدهد. آثار جانبی مذکور میتواند بصورت تاثیرات منفی و یا نامناسب فعالیتهای بخش کشاورزی در حوزه منابع آب، خاک، هوا و سلامتی انسانها باشد. در این مقاله با استفاده از اطلاعات آماری منتشره به خسارات جانبی بخش کشاورزی پرداخته شده است. در این راستا میزان کودهای شیمیایی و سموم مصرف شده در این بخش و مقایسهای بین ایران و چند کشور منتخب انجام پذیرفته است. نتایج گویای آن است که به ازای هر دلار ارزش افزوده در بخش کشاورزی، میزان مصرف کود، نیترات و سم در بخش کشاورزی ایران بیشتر از میزان مصرف شده در کشورهای صنعتی و پیشرفته است. این موضوع در کنار اتلاف منابع آب در بخش کشاورزی کشور نشان از هزینههای جانبی بالای کشاورزی در کشور است. لذا استفاده از سیاستهای تنظیمی و استانداردها و همچنین بکارگیری ابزارها واهرمهای اقتصادی از قبیل مالیات و تعرفهها و سایر عوامل انگیزشی میتواند به کاهش خسارت جانبی کشاورزی و تحقق پایداری در این بخش و سایر بخشهای اقتصاد بیانجامد.
https://www.iranianjae.ir/article_9920_ebe29828c6f7ae0ab4a073ca6ac83dfe.pdf
2014-11-01
69
81
بخش کشاورزی
پیامدهای جانبی
خسارت زیستمحیطی
غلامعلی
شرزه ای
sharzeie@ut.ac.ir
1
دانشیار اقتصاد دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
وحید
ماجد
2
استادیار اقتصاد دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
درسهایی از سیاستهای توسعه کشاورزی و منابع آب کشورهای هند و چین
هدف اصلی مطالعه حاضر ارائه درسهایی از سیر تحولات کشاورزی، آب و روستایی کشورهای چین و هند در دورههای مختلف برای کشاورزی و منابع آب ایران است. برای این منظور، سیاستهای مهم بخش کشاورزی و آب این کشورها با استفاده از مطالعات و منابع اطلاعاتی مختلف طی دوره 2012-1961 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. بر اساس یافتههای این مطالعه، کشورهای چین و هند راهکارهای مختلفی در زمینههای مختلف در جهت حل مشکلات و مسائل موجود در بخش کشاورزی و منابع آب خود مورد استفاده قرار دادهاند که استفاده از آنها در بخش کشاورزی و منابع آب ایران میتواند در جهت توسعه این بخشها مفید واقع شود. در این مطالعه، درسهای توسعه کشاورزی و منابع آب در بخشهای مختلف در راستای بهرهگیری در بخش کشاورزی و منابع آب ایران ارائه گردید.
https://www.iranianjae.ir/article_9921_be4f29525f1645d76fc404f0ebf4ba13.pdf
2014-11-01
83
109
توسعه
کشاورزی
منابع آب
چین
هند
ناصر
شاهنوشی
naser.shahnoushi@gmail.com
1
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
سمانه
شاهحسیندستجردی
2
کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
یداله
آذرینفر
3
کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی موسسه پژوهشهای برنامهریزی،اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
AUTHOR
رویا
محمدزاده
4
کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی عوامل موثر بر امنیت غذایی در ایران
توجه به امنیت غذایی در ایران همواره یکی از اهداف عمده برنامههای توسعه روستایی و کشاورزی بوده و دولت اقدامات نسبتاً وسیعی را برای بهبود آن انجام میدهد. مفهوم امنیت غذایی بسیار گسترده است و به وسیله تعامل دامنهای از عوامل زیست شناختی، اقتصادی، اجتماعی، کشاورزی و فیزیکی تعیین میشود. امنیت غذایی هدفی است که در پس آن اهداف مهم دیگر اقتصادی نهفته است، که هر یک از اهمیت بسیاری برخوردار است. در مطالعه حاضر به بررسی عوامل موثر بر امنیت غذایی خانوارهای شهری و روستایی در طی دوره 1389-1362 پرداخته شدهاست. برای این کار ابتدا شاخص کلی امنیت غذایی برای خانوارهای شهری و روستایی و سپس شاخصهای قیمت غذا، تنوع زراعی در الگوی کشت و حمایت دولتی از بخش کشاورزی محاسبه گردیدهاست. سپس با استفاده از رویکرد جوهانسون- جوسلیوس به آنالیز اقتصادسنجی با هدف بررسی عوامل موثر بر امنیت غذایی پرداخته شد. نتایج نشان میدهد که متغییرهای تنوع زراعی، درآمد سرانه و واردات محصولات کشاورزی تاثیر مثبت و معنیدار و متغییرهای ضریب جینی و سیاستهای حمایتی دولت از بخش کشاورزی اثر منفی و معنیدار بر امنیت غذایی خانوارهای شهری و روستایی داشتهاند. قیمت محصولات کشاورزی در مناطق روستایی اثر مثبت و در مناطق شهری اثر منفی بر امنیت غذایی داشته است.
https://www.iranianjae.ir/article_9922_7ec465eacd8f1d4de45fd93e96fff6d9.pdf
2014-11-01
111
121
امنیت غذایی
خانوارهای روستایی و شهری
تنوع زراعی
قیمت غذا
توزیع درآمد
حسین
مهرابی بشرآبادی
hmehrabi2000@gmail.com
1
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان
LEAD_AUTHOR
عبدالحسین
اوحدی
2
کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
برآورد ارزش حفاظتی و احیاء دریاچه ارومیه از دیدگاه مردم شهر ارومیه
در این مطالعه ارزش حفاظتی دریاچه ارومیه با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط برآورد شد. برای تعیین عوامل مؤثر بر احتمال تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان، الگوی لاجیت برآورد گردید. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه حضوری با 107 نفر از خانوارهای شهر ارومیه در سال 1390 جمعآوری گردید. نتایج نشان داد که 1/59 درصد پاسخگویان، حاضر به پرداخت مبلغی جهت حفاظت از این دریاچه میباشند. همچنین متغیرهای میزان تحصیل، درآمد خانوار، میزان اطلاعات در مورد دریاچه و گرایشات زیستمحیطی در محل دارای اثر معنیدار مثبت و متغیر قیمت پیشنهادی دارای اثر معنیدار منفی بر احتمال تمایل به پرداخت پاسخگویان میباشند. مقادیر تمایل به پرداخت برای حفظ وضعیت دریاچه در شهر ارومیه 5/122 هزار ریال و ارزش حفاظتی و ارزش احیاء سالانه دریاچه ارومیه به ترتیب حدود 7/18824 و 19/23019 میلیون ریال برآورد گردید. افزایش سطح آگاهی مردم، حمایت از تشکلهای مردمی حمایت از محیطزیست و داشتن حساسیت بیشتر در زمینه حفاظت از دریاچه ارومیه از پیشنهادات مطالعه حاضر میباشد.
https://www.iranianjae.ir/article_9923_9dc3c882810d5625a4701f4f171d587e.pdf
2014-11-01
123
136
دریاچه ارومیه
ارزش حفاظتی
ارزشگذاری مشروط
الگوی لاجیت
تمایل به پرداخت
باباله
حیاتی
1
دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
LEAD_AUTHOR
مینا
ملیکی
2
کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
AUTHOR
جواد
حسینزاد
j.hosseinzad@tabrizu.ac.ir
3
دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
AUTHOR
مریم
حقجو
4
دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اندازه گیری درجه تخریب محیط زیست در کلان شهرهای ایران با استفاده از تکنیک تحلیل مؤلفه های اصلی
رشد جمعیت جهان و رشد سریع فعالیتهای اقتصادی که در گذشته ایجاد شده است، همچنان باعث خسارات شدید محیط زیستی میشود. حفاظت از محیط طبیعی جهان بیتردید یکی از چالش برانگیزترین مسائل در دهههای آینده است. هدف از این مطالعه، اندازهگیری درجه تخریب محیط زیست بر اساس شاخصهای منتخب با استفاده از یک تکنیک چند متغیره به نام تحلیل مؤلفههای اصلی میباشد. برای این منظور، متغیرهای تولید ناخالص داخلی، سوخت مصرفی، تراکم نسبی جمعیت، دسترسی به آب سالم و فاضلاب، میزان مرگ و میر و جمعیت طبق دادههای آماری سال 1388 مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد که بردارهای مؤلفه اصلی، قدرت بیانکنندگی در حدود 70 درصد از تغییرات در سطح تخریب محیط زیست را دارا میباشند. متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه و تأمین فاضلاب نقش مهمی در طبقهبندی استانهای کشور از لحاظ درجه تخریب محیط زیست در مقایسه با متغیرهای مصرف سوخت و میزان رشد جمعیت ایفا میکنند. همچنین، در استانهایی که میزان مرگ و میر بالایی دارند، درصد بالاتری از جمعیت با فقدان سیستم فاضلاب و در عین حال تولید ناخالص بیشتر با جمعیت متراکمتر و در نتیجه سطح پایینتر از کیفیت محیط زیست مواجه هستند و برعکس. به این ترتیب، شهرهای تهران و اصفهان با توجه به مقادیر مؤلفههای اصلی منتخب در طبقهبندی درجه تخریب محیط زیستی شهرهای مورد مطالعه در طبقه حد بالا قرار میگیرند. پیشنهاد میشود تدابیر محیط زیستی متناسب، با توجه به نتایج حاصل برای هر استان در کشور برای تعدیل متغیرهای تعیین شده اصلی تخریب اتخاذ گردد.
https://www.iranianjae.ir/article_9924_2f54469906582ca72552ae4631b1a134.pdf
2014-11-01
137
155
تخریب محیط زیست
تحلیل مؤلفه اصلی
تولید ناخالص داخلی سرانه
تأمین فاضلاب
میزان جمعیت و کلانشهرهای ایران
حمید
امیرنژاد
hamidamirnejad@yahoo.com
1
دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
LEAD_AUTHOR
مریم
سالاری بردسیری
2
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نگاهی بر تحولات، چالشها و قوانین حفاظت و بهرهبرداری از منابع آبی در ایران
با بروز خشکسالیهای ممتد در ایران از یک سو و افزایش بهرهبرداری از منابع آب زیرسطحی از سوی دیگر، امروزه شاهد کاهش سطح آبهای زیرزمینی و بحرانی شدن بسیاری از دشت های ایران بوده و در کنار آن بروز بحرانهای زیست محیطی در دریاچهها و تالابهای کشور، بحران منابع آب را بیش از پیش نمایان ساخته است. در این بین قوانین مترتب بر بهرهبرداری از آب یکی از مهمترین ابزارهای کنترل و بهبود فضای استفاده از آب میباشد . این مطالعه به بررسی قوانین مصوب طی سال های گذشته پرداخته و کفایت آنها را در صیانت از منابع آب مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج مطالعه ضرورت بازنگری در قوانین و ایجاد شرایط مناسب جهت اجرای آنها را مورد تاکید قرار داده است.
https://www.iranianjae.ir/article_9925_be10cdbacb7efdb751524bbf6c1028ea.pdf
2014-11-01
157
174
مجلس شورای اسلامی
منابع آب
چاههای غیر مجاز
محمود
صبوحی
msabouhi39@gmail.com
1
دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل
LEAD_AUTHOR
شجاعت
زارع
2
عضو هیات علمی گروه تحقیقات اقتصادی اجتماعی و ترویجی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بهینهسازی الگوی بهرهبرداری از منابع آبی در جهت حداکثر کردن منافع اجتماعی در استان فارس
توسعه یا محدودیت کشت محصولات کشاورزی در مناطق مختلف باید با توجه به امکانات تولید و محدودیت منابع آبی صورت گیرد و این مسئله لزوم طراحی یک مدل فراگیر الگوی کشت محصولات زراعی را آشکار میکند. هدف از انجام این مطالعه مقایسه میزان آب مصرفی، سطح زیرکشت و نیروی کار شاغل در دو الگوی کشت بهینه با اهداف متفاوت بیشینه نمودن منافع خصوصی و اجتماعی میباشد. برای این منظور تعداد 175 زارع با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای دو مرحلهای انتخاب و از طریق مصاحبه حضوری و تکمیل پرسشنامه و اندازهگیری دبی آب چاههای این مزارع، آمار و اطلاعات لازم جمعآوری گردید. نتایج بهدست آمده بیانگر این موضوع است که در شهرستان فسا محصولات گندم، ذرت دانهای، گوجهفرنگی، پیاز، هندوانه، خربزه، خیار سبز و سبزیجات، دارای مزیت نسبی ولی محصولات جو و پنبه (وش)، فاقد مزیت نسبی در سال مورد مطالعه هستند. درالگوی کشت بهینه با هدف حداکثر نمودن منافع اجتماعی سطح زیرکشت به میزان 537 هکتار نسبت به الگوی کشت بهینه با هدف حداکثر نمودن منافع خصوصی یا بازاری (سود فردی کشاورزان) کاهش یافته است. میزان آب مصرفی در الگوی کشت بهینه با هدف حداکثر کردن منافع اجتماعی برابر با 4/337 میلیون مترمکعب میباشد که به میزان 8/8 میلیون مترمکعب از الگوی کشت بهینه با هدف حداکثر کردن بازده برنامهای کمتر میباشد.
https://www.iranianjae.ir/article_9926_2dc0d5fdf9f043f34da8f7e21509ac38.pdf
2014-11-01
175
189
الگوی کشت
منابع آبی زیر زمینی
مزیت نسبی
منافع اجتماعی
استان فارس
شاهرخ
شجری
shajarish@gmail.com
1
استادیار اقتصاد کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تعیین پتانسیل تقاضا برای بیمه خشکسالی و عوامل مؤثر بر آن در ایران
خشکسالی پدیده ای است که کشور ما هر چند سال یکبار به آن دچار میشود و بیمه خشکسالی به عنوان یک عامل مهم مدیریت خارج مزرعه ای در تعدیل ریسک ناشی از پدیده خشکسالی است. براین اساس در این مطالعه که در سال 1391 انجام شد، تلاش گردید که اولاً پتانسیل تقاضا برای بیمه خشکسالی با توجه به احتمالات وقوع خشکسالی تعیین گردد ثانیاً عوامل موثر بر تقاضای بیمه خشکسالی مورد بررسی قرار گیرد. لذا، سه ناحیه کشور از نظر نوع اقلیم ، کرمانشاه ( پرباران ) ، قزوین( بارندگی متوسط ) و سیستان و بلوچستان (کم باران) انتخاب گردیدند . از هر منطقه نمونه هایی با آمار سه ساله(90-1388) انتخاب گردید. نتایج نشان داد که تقاضا برای بیمه خشکسالی در کرمانشاه در احتمال 20 درصد به بالا، در قزوین در احتمال 15 درصد به بالا و در سیستان و بلوچستان در تمام سطوح احتمال وقوع خشکسالی، وجود دارد. همچنین نگهداری دام و ماکیان، درآمد خارج مزرعه و کمکهای بلاعوض به عنوان عوامل منفی بر تقاضای بیمه خشکسالی عمل میکنند.
https://www.iranianjae.ir/article_9927_78f431a1b84170d653f8ddf7b7b8a813.pdf
2014-11-01
191
204
پتانسیل تقاضا
بیمه
خشکسالی
جعفر
عزیزی
jafar574@yahoo.com.
1
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل اجتنابناپذیری حمایت از بخش کشاورزی در ایران و جهان (مبانی، درسهایی از تجارب دنیا، رویکردها)
یکی از بحث برانگیزترین موضوع در تجارت و سازمان جهانی تجارت مسئله حمایت از محصولات کشاورزی بوده است. در این راستا موافقین و مخالفین استدلالهای مختلفی را ارائه می نمایند. در استدلالهای ارائه شده توسط موافقین غالبا تاکید و توجه خاص بر موضوع فقیر بودن کشاورزان، سنتی بودن آنها، عدم برخورداری از مزیت نسبی و نهایتا تاکید براثرگذاری در تولید و تامین غذا میباشد. نکتهای که اساسا مغفول مانده است عدم توجه به مبانی تئوری و ماهیت محصولات این بخش در بازار اغلب نقاط دنیاست. لذا در این مقاله تلاش شده ضمن اشاره به رویکردهای مختلف محققین بر اصرار در حمایت از بخش کشاورزی ، با ارائه شواهدی با تاکید بر مبانی نظری و ماهیت محصولات بخش کشاورزی بویژه ارتباط بین کشش تقاضای محصولات کشاورزی و در آمد تولیدکنندگان به این مهم پرداخته شود. بنابراین در تحقیق حاضر ارتباط بین کشش تقاضا و میزان حمایت از بخش کشاورزی در محصولات مختلف و در کشورهای مختلف تحت سه سناریوی یکساله (2012) و سه ساله (12 2010 ) و پنج ساله (12- 2008) مورد بررسی قرار گرفت به موازات آن شیوه های حمایت و میزان حمایت در کشورهای مورد بررسی و در محصولات مختلف مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که رابطه معنیداری بین حمایت و کشش تقاضا در محصولات مختلف در کشورهای مختلف تحت سناریوهای فوق الذکر وجود داشته است و این رابطه بیانگر آن است که هر چه کشش تقاضای محصولی کمتر بوده میزان حمایت آن بیشتر بوده است. همچنین بررسی روند حمایت از بخش کشاورزی در کشورهای مختلف نشان میدهد که در طی زمان نوع حمایت و میزان حمایت تغییر کرده و به منظور کارامدی حمایت از روشهایی که کمترین اخلال را در بازار ایجاد نماید استفاده شده است.
https://www.iranianjae.ir/article_9928_9294f200b23a0317fdbbfad9ad6a6ddd.pdf
2014-11-01
205
216
حمایت
کشش قیمتی تقاضا
کشاورزی
مهدی
کاظمنژاد
1
عضوهیئت علمی موسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شناسایی عوامل مؤثر بر بازاریابی محصولات سالم و ارگانیک
این مقاله به بررسی بخش کشاورزی ارگانیک از منظر اقتصادی – اجتماعی و از یک دیدگاه جهانی و منطقهای میپردازد. در دهههای گذشته، بازار مواد غذایی ارگانیک در دنیا به عنوان یک بازار نیچ شناخته شده است. در سالهای اخیر بازار محصولات ارگانیک رو به رشد بوده و در بسیاری از کشورها به خاطر حمایتهای دولت، بازاریابی فعال ملی و بینالمللی در زنجیرههای تأمین و تقاضای رو به رشد مصرفکنندگان، تبدیل به یک بازار بالغ گردیده است. در حال حاضر ارگانیک متعلق به طبقه و شیوه خاصی از زندگی و نهایتاً الگوی فرهنگی خاصی میباشد که افراد و منابع انسانی را به خود جذب میکند، باعث سودآوری شده و سبب ایجاد رضایت در این بازار درحال رشد میشود. این مقاله با توصیف بازار جهانی مواد غذایی ارگانیک آغاز گردیده و به تحلیل بازاریابی مواد غذایی ارگانیک در رابطه با بخشهای مصرفکننده و آمیخته بازاریابی (محصول، قیمت، توزیع و ترفیع) میپردازد. با وجود این فرصتها، هنوز محدودیتهای فنی، اقتصادی، ساختاری و سیاسی برای توسعه این بازار وجود دارد. این مقاله نتیجه میگیرد که برای بهتر نمودن جریان اطلاعاتی در بازار نیاز به ایجاد مکانیسمهای مناسبی در میان گروههای ذینفع در یک کشور، بین واردکنندگان و صادرکنندگان و بین کشورهای یک منطقه میباشد.
https://www.iranianjae.ir/article_9929_b896090cca98cae2cab7ed6a7970aaee.pdf
2014-11-01
217
232
محصولات ارگانیک
محصولات سالم
بازاریابی
ولی
بریم نژاد
vali.borimnejad@gmail.com
1
دانشیار گروه اقتصاد و مدیریت کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پیش بینی قیمت سهام کشاورزی در بورس اوراق بهادار تهران (مطالعه موردی شرکت کشاورزی و دامپروری مگسال)
پیشبینی قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران، به سرمایهگذاران درتصمیمگیری وپذیرش ریسک سهام کمک شایانی می کند. در این مقاله از سه روش اقتصادسنجی شامل الگوی خودرگرسیو (AR)، الگوی میانگین متحرک (MA) و الگوی خودرگرسیو میانگین متحرک انباشته (ARIMA) به منظور پیشبینی قیمت سهام و انتخاب بهترین روش از میان روشهای ذکر شده استفاده شده است. به این منظور دادههای روزانه قیمت سهام شرکت کشاورزی و دامپروری مگسال یکی از شرکتهای فعال و پربازده بورس از تاریخ 4/11/1389 تا 1/4/1390 مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که از میان سه روش یاد شده، مدل ARMIA دارای قدرت برازش بهتری بوده و به این منظور از این روش برای پیشبینی استفاده شده است. همچنین پیشبینی با استفاده از مدلARIMA ناچیز بودن درصد خطای پیشبینی نسبت به دو روش دیگر را استنباط کرده است.
https://www.iranianjae.ir/article_9930_96680fdcc13512c16b365ecfd92f9505.pdf
2014-11-01
233
243
مدل های پیشبینی
قیمت سهام
شرکت کشاورزی و دامپروری مگسال
مدل ARIMA
امیرحسین
چیذری
dr.chizari@gmail.com
1
دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
AUTHOR
مهرنوش
عبداللهی
abdollahi.mehr@yahoo.com
2
کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
Abstracts
https://www.iranianjae.ir/article_10413_7729b1e8f2e60a4d2897163b4851abf2.pdf
2014-11-01
1
21